GİRİŞ
7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun, 18/05/2018 tarih ve 30425 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Ayrıca yurt içinde ve yurt dışında bulunan varlıkların ekonomiye kazandırılmasına ilişkin usul ve esasları belirleyen 3 seri nolu Genel Tebliği www.gib.gov.tr internet sitesinde taslak olarak yer almaktadır.
Bu yazımızda; 7143 sayılı Kanunun ‘Diğer Hükümler’ Başlıklı 10’ uncu maddesinin 13’ üncü fıkrası kapsamında yurt dışında bulunan varlıkların yurda getirilerek milli ekonomiye kazandırılması ile ilgili yapılan düzenlemelere yer verilecektir.
1- Genel Değerlendirme
7143 sayılı Kanunun 10’ uncu maddesinin 13’ üncü fıkrasının kapsamı, şartları ve getirdiği diğer hususlar maddeler halinde aşağıdaki gibidir.
1-Kapsamı: Bildirime ve Türkiye’ye getirilmesine konu olan yurt dışında bulunan varlıklar;
+Para,
+Altın,
+Döviz,
+Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarıdır. Bunlar;
-Hisse senedi gibi pay senetleri,
-Tahvil, bono, eurobond gibi borçlanma araçları,
-Yatırım fonu katılma belgeleri,
-Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri gibi türev araçlardır.
2-Bu düzenlemeden hem gerçek kişiler hem de tüzel kişiler yararlanabilir.
3-30/11/2018 tarihine(bu tarih dahil) kadar bildirimde bulunulması gerekmektedir. Bildirimlerin, Türkiye’deki banka veya aracı kurumlara yapılması gerekmektedir. Vergi Dairelerine herhangi bir beyanda bulunulmayacaktır. Bankalar veya aracı kurumlar tarafından, bu varlıklar ile ilgili herhangi bir belge istenmeyecektir. Vergi Daireleri tarafından da, bu bildirimlere ilişkin olarak Banka veya aracı kurumlardan herhangi bir belge istenmeyecektir.
4-Bildirilen tutarlar üzerinden %2 oranında vergi tarh edilir. Tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi şarttır. Bildirilen varlıkların değerleri üzerinden %2 oranında tarh edilen vergi, 31/12/2018 tarihine kadar banka ve aracı kurumlarca vergi sorumlusu sıfatıyla ödenecektir. (Varlıklara ilişkin bildirim değeri üzerinden %2 oranında hesaplanan tutarın ödenmemesi durumunda, banka veya aracı kurumların söz konusu bildirimi alma zorunluluğu yoktur.)
5-Öte yandan 31/07/2018 tarihine (bu tarih dahil) kadar yurt dışında bulunan varlıkların bildirilmesi ve söz konusu varlıkların Türkiye’ye getirildiğine dair belgelerin ilgili banka veya aracı kuruma ibraz edilmesi halinde herhangi bir vergi ödenmeyecektir.
6-Tek bir bildirim verilebileceği gibi birden fazla bildirim de verilebilir. Ayrıca son başvuru tarihine kadar da hata veya eksikliklerden veya fazlalıklardan dolayı verilen bildirimlerin düzeltilmesi veya iptal edilmesi de mümkündür.
7-Bildirilen varlıklara ilişkin tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi ve bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç(3) ay içinde Türkiye’ye fiziki olarak getirilmesi veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi halinde, bu varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.
8-Tevsik edici belgeler; transfer edildiğine ilişkin banka dekontu veya aracı kurum işlem sonuç formları, fiziki olarak getirilmesi sırasında yapılan deklarasyon/bildirime istinaden Gümrük İdaresinden alınan belgelerdir.( Fiziki olarak getirilmesi mümkün olmayan menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının aracı kurumlara bildirilmesi.)
9-Şirketlerin kanuni temsilcileri, ortakları ya da şirket veya şirketin ortakları adına, 18/05/2018 tarih itibarıyla sahip oldukları ve yurt dışında bulunan varlıkları için bildirimde bulunabilirler.
10-Bildirilen varlıkların bildirildiği tarih itibarıyla gerçek durumu yansıtan değerleme ölçüleri dikkate alınarak Türk lirası karşılığı bedelleri esas alınır. Değerleme ölçüleri;
-Türk lirası cinsinden para, itibari (nominal) değeri,
-Altın, rayiç bedeli,
-Döviz, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru,
-Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlar ise; varsa borsa rayiciyle, borsa rayici yoksa rayiç bedeliyle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de belli değilse itibari (nominal) değeriyle ile ilgili piyasasında belirlenmiş kapanış fiyatı esas alınır.
11-Bildirilen varlıklar, 213 sayılı Kanun uyarınca defter tutan mükelleflerce, bildirilim yapıldığı tarih itibariyle kanuni defterlere kaydedilebilecektir. (Bahse konu varlıklar, bilanço esasına göre tutulan defterlerde pasifte özel fon hesabında gösterilebilecektir. Yine bu varlıklar serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre tutulan defterlerde de ayrıca gösterelebilecektir.)
12-Bildirilen varlıklar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerine dahil edilebileceği gibi, aynı varlıklar vergiye tabi kazancın ve dağıtılabilir kazancın(kurum kazancı) tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerinden çekilebilecektir.
13-Bildirim nedeniyle tahakkuk eden ve ödenen vergilerin, hiçbir suretle gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınması ya da başka bir vergiden mahsup edilmesi mümkün değildir.
14-Kayıtlara alınan bu varlıkların daha sonra elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gelirin veya kurum kazancının tespitinde gider veya indirim olarak kabul edilmeyecektir.
15-Tahakkuk eden verginin vadesinde ödenmemesi veya diğer şartların yerine getirilememesi, vergi aslının gecikme zammı ile birlikte takip ve tahsiline engel teşkil etmemektedir. Ayrıca tahsil edilen vergiler red ve iade edilmeyecektir.
16-Bahse konu varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve 18/05/2018 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30/11/2018 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilecektir. Bu şekilde kullanılan varlıkların, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, Türkiye’ye getirilme şartı aranmaz.
17-18/05/2018 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan varlıkların 18/05/2018 tarihinden önce Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması hâlinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla bu hükümlerden yararlanılabilir.
SONUÇ
7143 sayılı Kanunla getirilen düzenleme ile; yurt dışında bulunan para, altın, döviz ile menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının, 30/11/2018 tarihine(bu tarih dahil) kadar Türkiye’deki banka veya aracı kurumlara bildirilmesi, bildirilen varlıkların tutarları üzerinden %2 oranında tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 3 ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi halinde, bu varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.
Öte yandan 31/07/2018 tarihine (bu tarih dahil) kadar yurt dışında bulunan varlıkların bildirilmesi ve söz konusu varlıkların Türkiye’ye getirildiğine dair belgelerin ilgili banka veya aracı kuruma ibraz edilmesi halinde herhangi bir vergi ödenmeyecektir.
Ayrıca bildirilen varlıklar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelere dahil edilebileceği gibi, aynı varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerden çekilebilecektir.
Yurt içinde bulunan ancak yasal defter kayıtlarında yer almayan varlıkların beyanı ile hususlara bir sonraki yazımızda yer verilecektir.
Kaynakça:
-7143 sayılı Kanun ve 3 seri nolu Genel Tebliği(taslak
22.06.2018
Kaynak: www.MuhasebeTR.com